Το είδος
Το είδος Posidonia oceanica, αν και ανήκει στα αγγειόσπερμα φυτά, αλλά φυτρώνει στο βυθό της θάλασσας (για αυτό και όλοι το θεωρούν φύκος), όπου σχηματίζει εκτεταμένα πυκνά υποθαλάσσια λιβάδια τα οποία θεωρούνται μεγάλης περιβαλλοντικής σημασίας: συγκρατούν τις αμμουδιές (δεν αφήνουν την άμμο να μετακινηθεί με τα θαλάσσια ρεύματα) και αυξάνει σημαντικά τη βιοποικιλότητα (αφού μέσα στα λιβάδια βρίσκουν ενδιαίτημα πολλά ψάρια). Είναι το γνωστό καφέ φύκι (αν και δεν είναι φύκος) που βλέπουμε πολλές φορές να βγαίνει στις ακτές: και είναι δείκτης καθαρότητας του νερού της θάλασσας!!!
Τα χαρακτηριστικά της ποσειδωνίας
Η Posidonia φύεται ανάλογα με τη διαύγεια του νερού, σε βάθος 1 – 35 μέτρα. Τα υπόγεια ριζώματα και οι ρίζες του παρέχουν σταθερότητα στο είδος, αλλά συγκρατεί και την άμμο. Τα φύλλα του φυτού είναι σαν κορδέλες, σε τούφες των 6 ή 7 και φτάνουν σε μήκος το 1,5 μέτρο, ενώ το μέσο πλάτος τους είναι γύρω στο ένα εκατοστό. Είναι χρώματος ανοιχτού πράσινου, που σταδιακά γίνεται καφέ.
Εκτός από τη σταθεροποίηση του πυθμένα της θάλασσας…
Τα θαλάσσια λιβάδια της ποσειδωνίας αποτελούν καταφύγιο και περιοχή ανάπτυξης για περισσότερα από 1200 θαλάσσια είδη. Είναι επίσης ένας φυσικός σύμμαχος ενάντια στις κλιματικές αλλαγές επειδή παράγουν μεγάλες ποσότητες οξυγόνου απορροφώντας διοξείδιο του άνθρακα, προστατεύουν τις ακτές από τη διάβρωση και προσφέρουν ενέργεια στην τροφική αλυσίδα. Για τους παραπάνω λόγους, η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ χαρακτηρίζει τα λιβάδια της ποσειδωνίας ως τύπο οικοτόπου προτεραιότητας και επιβάλλει την προστασία τους.
Απειλές
Παρά την τεράστια περιβαλλοντική τους σημασία, τα λιβάδια της ποσειδωνίας μειώνονται με ανησυχητικό ρυθμό. Η χρήση συρόμενων αλιευτικών εργαλείων βυθού, όπως η μηχανότρατα, έχει οδηγήσει στην υποβάθμιση και καταστροφή περιοχών πoυ άλλοτε ήταν πλούσιες σε λιβάδια ποσειδωνίας. Μεγάλη απειλή είναι και η εξάπλωση των Caulerpa racemosa και Caulerpa taxifolia, υποθαλάσσιων ειδών που έχουν εισβάλει στη Μεσόγειο και παίρνουν τη θέση της ποσειδωνίας στο βυθό της Μεσογείου.
Πηγές – Άρθρα – Πληροφορίες
European Communities. 1997. Better management of coastal resources. Office for the official publ., of the European Communities, 47p.
Ministry of Environment Physical Planning and Public Works. 1995. Report of Greece on the state of the marine and coastal environment in the mediterranean region. Athens, 54pp.
Ministry of Environment Physical Planning and Public Works. 1997. Coastal management in Greece. Report MEPPPW, 31p.
Ντάφης Σ., Ε. Παπαστεργιάδου, Ε. Λαζαρίδου και Μ. Τσιαφούλη. 2001. Τεχνικός Οδηγός Αναγνώρισης, Περιγραφής και Χαρτογράφησης Τύπων Οικοτόπων της Ελλάδας. Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ).
http://www.androsinfo.gr/ [Πρόσβαση 9/7/2015]
el.wikipedia.org [Πρόσβαση 9/7/2015]
Επιμέλεια – Κείμενο Φώτω Φ. Κόνσολα